Летно сметање на времето: Кога точно го поместуваме часовникот?

Летното сметање на времето започнува годинава на 30 март, односно ноќта меѓу сабота и недела.

Тоа значи дека на 30 март во 02:00 часот часовникот се поместува во 03:00 часот, односно еден час понапред.

Поместувањето на часовникот секоја година привлекува големо внимание, дури и сега кога сè е главно автоматско и не треба да размислуваме дали некаде ќе задоцниме затоа што заборавивме да ги движиме стрелките. Но, тоа сепак може да влијае на нашите планови (промени во сообраќајот, спиењето, работата), а исто така знаеме дека префрлањето на летно сметање на времето носи одредени здравствени ризици.

Иако со години се зборува за крај на менувањето на часовникот, актуелниот распоред сепак не држи во ритам на две промени годишно – на пролет и на есен.

Летното сметање на времето секогаш започнува на крајот на март, точните датуми се менуваат, а оваа година го поместуваме часовникот нанапред на 30 март, во 2 часот по полноќ, тоа значи дека ќе изгубиме еден час сон, но вечерите ќе бидат подолги.

Ќе се вратиме на зимско сметање на времето на 26 октомври, а потоа ќе ги поместиме стрелките назад – од три до два наутро. Тогаш ќе спиеме еден час, но деновите ќе бидат пократки.

Историја на временски промени:

Летното сметање на времето било воведено од Бенџамин Френклин во 1784 година како дел од планот за зачувување на енергијата, верувајќи дека луѓето би трошеле помалку светлина и енергија во летните месеци доколку користат повеќе дневна светлина.

Сепак, посериозната примена на летното сметање на времето започна во Првата светска војна, кога многу европски земји, вклучително и Велика Британија, ја прифатија практиката за заштеда на енергија за време на војната.

Летното сметање на времето првпат го воведе Германија во 1916 година, а неколку недели подоцна и Велика Британија.

И двајцата тогаш беа во средината на Првата светска војна и им беше многу важно најдобро да ја искористат дневната светлина и да заштедат јаглен.

Следната година тоа го направи Русија, а во 1918 година Соединетите Американски Држави. Сепак, тоа не се вкорени во Америка во мирнодопски услови.

Под притисок на земјоделците, американскиот претседател Вудро Вилсон набрзо го укина летното сметање на времето, наведувајќи дека земјата се враќа во „божјото време“.

Во Втората светска војна, летното сметање на времето повторно стана задолжително, а по војната многу земји продолжија да го користат.

Во САД, практиката на летно сметање на времето стана задолжителна во 1966 година со Законот за стандардно време, додека европските земји го усвоија во периодот по 1970-тите.

Денес, многу земји ширум светот сè уште користат летно сметање на времето, додека некои земји, како Русија, Аргентина и Јапонија, ја немаат усвоено оваа практика.

Интересно е што расте дебатата за тоа дали менувањето на времето е сè уште корисно, бидејќи се покажало дека прави повеќе штета отколку корист во некои случаи, особено поради неговите здравствени ефекти.