Научниците открија како би изгледал Антарктикот без неговата дебела ледена покривка
Замрзнатата прекривка на Антарктикот крие праисториски свет, кој сега е разоткриен преку врвно картографирање, менувајќи го нашето разбирање за ледената покривка, климата и новото ниво на ранливост на овој континент.
Под дебелиот мраз на Антарктикот се наоѓа одамна затрупан пејзаж, некогаш дом на праисториски живот. Иако е скриен од човечкиот поглед, научниците ги откриваат неговите мистерии со помош на напредна технологија.
Децении наназад, British Antarctic Survey (BAS) ја мапира субглацијалната топографија на јужниот континент со помош на радар, звучни бранови и мерења на гравитацијата. Нивниот најнов проект, Bedmap3, го обезбедува најдеталниот приказ досега, откривајќи планини, древни речни корита, длабоки котлини и непрегледни рамнини.
Разбирање на движењето на мразот и влијанието на климатските промени
Студијата предводена од Хамиш Причард, глациолог од BAS, е клучна за разбирање на тоа како мразот на Антарктикот реагира на климатските промени.
„Ова е фундаментална информација која ги поткрепува компјутерските модели што ги користиме за да истражиме како ќе се движи ледот низ континентот со порастот на температурите“, објаснува Причард.
Тој користи кулинарска аналогија за да ја објасни ситуацијата:
„Замислете како сируп се разлева врз торта – сите грутки и нерамнини ќе одредат во кој правец ќе тече сирупот и со која брзина. Истото важи и за Антарктикот: некои гребени ќе го задржат мразот што тече, додека шуплините и мазните површини се местата каде што ледот може да се забрза.“
Откриена е најдлабоката точка на дебелината на мразот
Проектот Bedmap3 собираше податоци од авиони, сателити, бродови, па дури и тимови со кучиња-санки, акумулирајќи 82 милиони точки на податоци низ 277 истражувања за дебелината на мразот. Овој нов сет податоци ги подобрува претходните мапи со пополнување на значајни празнини во знаењето, особено околу планините, крајбрежните области и нунатаките (планински врвови што излегуваат од ледот). Истражувањето е објавено во списанието Scientific Data.
Едно од главните откритија е локацијата на најдебелиот мраз на Антарктикот, за кој претходно се сметаше дека се наоѓа во Астролабскиот басен во Земјата Адели. Новите податоци ја идентификуваат најдлабоката точка на координатите 76,052°S, 118,378°E, во неименуван кањон, каде што дебелината на мразот достигнува 4757 метри.
Последици за порастот на нивото на морето
Со волумен на мраз од 27,17 милиони кубни километри, антарктичкиот леден покривач се простира на 13,63 милиони квадратни километри. Просечната дебелина на мразот, вклучувајќи ги и ледените плочи, изнесува 1948 метри, додека без нив достигнува 2148 метри. Доколку целиот овој мраз се стопи, глобалното ниво на морето би се зголемило за дури 58 метри.
„Во целина, стана јасно дека антарктичкиот леден покривач е подебел отколку што првично мислевме и дека содржи поголема количина мраз кој лежи на карпи под нивото на морето. Она што ни го покажува Bedmap3 е дека Антарктикот е нешто поранлив одошто претходно претпоставувавме“, вели картографот на BAS, Питер Фретвел.
