Од Вог до Арапска пролет: Која е Асма Ал Асад, сопругата на сирискиот лидер?

Во март 2011 година, магазинот „Вог“ ја објави статијата „Роза во пустината“ во која му оддаде почит на шик стилот на сириската прва дама Асма ал-Асад. Недолго по објавувањето на статијата, во Сирија избувна брутална и навидум бескрајна војна, во која претседателот Башар ал Асад и неговите противници извршија бројни злосторства врз невини цивили.

Денес, сите официјални докази за написот на Vogue исчезнаа. Значи, која е првата дама на Сирија?

Асма ал Асад е родена во Лондон во 1975 година во семејство на сириски дипломат и кардиолог. Дипломирала на Кралскиот колеџ со диплома по компјутерски науки и француска книжевност. Tаа штотуку започнала кариера во инвестициско банкарство и требало да добие МБА од Универзитетот Харвард кога се омажила за претседателот Ал Асад во 2000 година и се преселила во Сирија за да ја започне животот како прва дама.

Пред сириската граѓанска војна, Асма ал-Асад беше силно вклучена во промовирањето на нејзиниот јавен имиџ во Сирија, посветувајќи го своето време на добротворни и невладини организации, вклучително и групи кои им помагаа на руралните заедници и на граѓаните со посебни потреби, понатамошно унапредување на правата и образованието на жените и децата.

Израсната како сунитски муслиман, таа исто така одигра важна улога во јавниот имиџ на сириската влада за да го намали јазот меѓу сунитското мнозинство во Сирија и владејачката алавитска влада. Таа често се гледа во слично светло на другите први дами на Блискиот Исток, како што е кралицата Ранија од Јордан.

Асма ал Асад и сириската војна

Во текот на првите неколку месеци од војната, Асма ал-Асад изгледаше донекаде несвесна или незгрижена за страшната ситуација со која се соочуваат многу цивили во Сирија. Протечените мејлови до Гардијан го открија раскошното трошење на Ал Асад за скап накит и раскошниот начин на живот додека ескалираше сирискиот конфликт. Имејловите покажаа и силна врска меѓу првата дама и претседателот, како и нејзината лојалност кон сириската влада.

Ескалацијата на војната набрзо го зеде данокот врз Асма ал-Асад, при што многу нејзини сојузници и пријатели на Западот и Блискиот Исток го критикуваа нејзиниот сопруг и ја оставија изолирана. Во март 2012 година, ЕУ го замрзна нејзиниот имот и ѝ забрани патување. Иако многумина во Велика Британија бараа да и се одземе британското државјанство, тоа не се случи и затоа и беше дозволено легално да влезе во Обединетото Кралство.

Нејзината решеност да остане во Сирија и да ја поддржи сириската влада во искоренувањето на радикалните групи во земјата дополнително се покажува со нејзиното отфрлање на понудите за азил за неа и нејзините деца од високи владини и кралски фигури на Блискиот Исток. Во интервју за руските медиуми, таа изјави: „Да, ми беше понудена можност да ја напуштам Сирија, поточно да избегам од Сирија. Овие понуди вклучуваа гаранции за безбедност и заштита на моите деца, па дури и финансиска сигурност. Не е потребно генијалец што знаеше што навистина бараа овие луѓе. Тоа беше намерен обид да се уништи довербата на луѓето во нивниот претседател.

Иако многумина ја критикуваат дека не успеала да го одврати нејзиниот сопруг да ги запре злосторствата во земјата, тешко е да се одреди дали таа навистина има такво влијание или дури и дали самиот претседател Ал Асад има целосна контрола врз сите фракции на сириската влада и вооружените сили.

Но, иако таа можеби немаше влијание врз политиката на претседателот, таа беше глобална медиумска миленичка која сепак имаше корист од владата. Според Fortune, во 2016 година, Обединетите нации платиле 18 милиони американски долари на компании со блиски врски со сирискиот режим, вклучително и добротворна организација водена од првата дама на Сирија.

Првите дами на Арапската пролет

Падот на Асма ал Асад не е единствената политичка смрт на првата дама за време на Арапската пролет. Лејла Бен Али, сопругата на соборениот туниски претседател Зин Ел Абидин Бен Али, беше позната по својата филантропска работа во Тунис, но по туниската револуција, подоцна беше осудена на 35 години во отсуство за перење пари и корупција.

Сузан Мубарак, сопруга на поранешниот египетски претседател Хосни Мубарак и честопати нарекувана мама Мубарак за нејзината филантропска работа, некогаш беше номинирана за амбасадор на добра волја на ОН во Организацијата за храна и земјоделство и шеф на делегацијата на ОН за жени и деца, но сега останува нема фигура во Каиро.

Ако протестите на Арапската пролет во Јордан ја дестабилизираа јорданската кралска моќ, тогаш кралицата Ранија, без оглед на нејзината добротворна работа во земјата и јавниот имиџ, веројатно би доживеала слична судбина како сопругата на нивниот поранешен пријател Ал Асад.

Што е со Асма Ал Асад денес?

Семејството на Башар ал Асад побегна во Русија неколку дена откако бунтовничките сили започнаа шокантна офанзива со која зазедоа делови од територијата низ северна Сирија, откриваат странските медиуми.

Тоа доаѓа откако извор близок до Кремљ изјави за Bloomberg News дека Москва не планира да го спасува сирискиот претседател, а Владимир Путин рече дека е згрозен од извештаите за режимските трупи кои бегаат од своите позиции.