Беше симбол на моќ, потона на првото патување. Вака денес изгледа Титаник.
РМС ТИТАНИК, еден од најпознатите бродови во историјата, бил британски патнички брод кој потонал ноќта помеѓу 14 и 15 април 1912 година, откако се судрил со санта мраз во северниот дел на Атлантикот. Оваа трагедија, во која животот го загубија повеќе од 1.500 луѓе, остана запаметена како една од најголемите поморски катастрофи.
Изградба на Титаник
Титаник беше дел од олимписката класа, изградена од бродоградилиштето “Harland & Wolff” во Белфаст за бродската компанија “White Star Line”. Бродот е дизајниран како најголемиот и најлуксузниот патнички брод во своето време, со должина од околу 269 метри и тежина од 46.328 тони.
Изградбата започна во 1909 година, а Титаник беше лансиран во мај 1911 година. Тој беше опремен со напредни технологии, вклучувајќи 16 водонепропустливи прегради, што доведе до верување дека бродот е „непотопен“. Сепак, преградите не беа затворени на врвот, што подоцна придонесе за катастрофата.
Бродот беше наменет за трансатлантски патувања меѓу Европа и Северна Америка, нудејќи луксуз од прва класа, но и сместување за патниците од втора и трета класа, вклучувајќи и многу имигранти кои бараат нов живот во Америка.
Прво и последно патување
Титаник исплови од Саутемптон, Англија, на 10 април 1912 година, патувајќи за Њујорк со постојки во Шербур (Франција) и Квинстаун (денешен Коб, Ирска). Во бродот имало околу 2.224 луѓе, вклучувајќи патници и членови на екипажот, иако точната бројка варира според изворите. Помеѓу патниците имаше истакнати поединци како Џон Џејкоб Астор IV, Маргарет Браун и директорот на White Star Line, Џеј Брус Исмеј.
И покрај предупредувањата за санта мраз од други бродови, Титаник пловел со речиси целосна брзина од околу 22,5 јазли (41,7 км/ч). Капетанот Едвард Смит, искусен морнар, верувал дека бродот е безбеден, а практиката на брзо пловење била вообичаена.
Судир и тонење
Во 23:40 часот на 14 април 1912 година, стражарот Фредерик Флит забележал санта мраз директно пред бродот. Командантот им наредил на машините да се свртат и да застанат, но веќе било доцна. Титаник удри во санта мраз од десната страна, оштетувајќи неколку водонепропустливи прегради. Водата почна да навлегува во бродот, а дизајнот на преградата дозволуваше водата да се прелева од еден до друг оддел додека бродот се потпираше.
До полноќ, капетанот Смит и дизајнерот на бродот, Томас Ендрјус, сфатија дека Титаник е осуден на пропаст. Во 00:05 часот започна евакуацијата, но бродот имаше чамци за спасување за само околу 1.178 луѓе – помалку од половина од оние на бродот. Правилото „жените и децата на прво место“ делумно се почитувало, но поради конфузија и неорганизираност, многу чамци пловеле полупразни.
Титаник на 15 април околу 02:20 часот се распадна на два дела и потона на длабочина од околу 3.800 метри. Температурата на водата била околу -2°C, што значело дека оние кои останале во морето умреле од хипотермија за неколку минути.
Спасувачка операција и последици
Бродот RMS Carpathia пристигна на местото на несреќата околу 04:00 часот, спасувајќи 705 преживеани од чамците. Остатокот од патниците и членовите на екипажот, околу 1.500 од нив, ги загубија животите. Трагедијата го шокираше светот, предизвикувајќи гнев поради недоволниот број чамци, лошата организација на евакуацијата и ароганцијата во однос на „непотонливоста“ на бродот.
Истрагите во САД и ОК доведоа до значителни промени во поморските закони. Беше воведена обврска дека сите бродови мора да имаат доволно чамци за сите на него, беше воспоставена Меѓународната ледена патрола и беа подобрени регулативите за радио комуникација.
Титаник стана симбол на човечката амбиција и кревкост. Неговата приказна инспирираше бројни книги, филмови (како што е истоимениот филм на Џејмс Камерон од 1997 година) и документарни филмови. Бродот беше пронајден во 1985 година на дното на Атлантикот, на експедиција предводена од Роберт Балард, што овозможи дополнително проучување на потонатиот брод.
