Една студија покажува дека бебињата паметат повеќе отколку што мислите
Првите години од животот се период на интензивно учење, но луѓето обично не се сеќаваат на тоа, феномен познат како детска амнезија.
Сепак, нова студија објавена во списанието “Science” покажува дека бебињата навистина создаваат спомени. Сепак, останува прашањето зошто овие спомени се тешко достапни подоцна во животот.
„Отсекогаш сум бил фасциниран од оваа мистериозна празнина што ја имаме во нашата лична историја“, изјави за AFP Ник Турк-Браун, професор по психологија на Универзитетот Јеил и главен автор на студијата.
На возраст од една година децата учат исклучително добро. Стекнуваат јазик, шетаат, препознаваат предмети, општествени врски… „Но, ние не се сеќаваме на ниту едно од овие искуства.
Зигмунд Фројд, таткото на психоанализата, верувал дека раните сеќавања се недостапни за свеста поради механизмот на репресија. Но, според современите теории, причината е хипокампусот, дел од мозокот неопходен за епизодната меморија што не е целосно развиена во раното детство.
Научниците се потпираа на претходните студии за однесувањето кои покажаа дека бебињата, кои не можат да ги вербализираат своите сеќавања, имаат тенденција подолго да гледаат во предмети што веќе ги знаат и ги паметат.
Во меѓувреме, неодамнешните студии за активноста на мозокот кај стаорци покажаа дека енграмите – клеточните обрасци што ги складираат сеќавањата – се формираат кај младите стаорци, но стануваат недостапни со текот на времето.
Цуцли и плишани животни
Но, досега беше невозможно да се набљудуваат бебињата, кои не сакаат да бидат мирни, користејќи функционална машина за магнетна резонанца (fMRI), која го следи протокот на крв за да ја види активноста на мозокот.
За да ја надмине оваа пречка, тимот на Ник Турк-Браун користел техники кои неговата лабораторија ги усовршила со текот на времето: цуцли, плишани животни, поткрепување на бебињата со перници и психоделични обрасци за позадина за да го задржат вниманието на децата.

Вкупно 26 бебиња учествувале во експериментот, кој вклучувал скенирање на мозокот, половина под една година и половина постари од една година.
Прво, им беа покажани слики од лица или предмети. Подоцна им била покажана и претходно видената слика заедно со новата.
„Меревме колку време поминаа гледајќи во познати слики и тоа е нашиот репер за разбирање на нивната меморија“, рече тој.
Потиснати спомени
Со испитување на мозочната активност како одговор на меморијата, научниците потврдија дека хипокампусот бил активен во кодирањето на меморијата уште од многу рана возраст.
Ова беше случај за 11 од 13 деца над една година, но не и за деца под една година. Тие исто така откриле дека бебињата со подобра меморија имаат поголема активност на хипокампусот.
„Она што можеме да го заклучиме од нашата студија е дека бебињата имаат способност да кодираат епизодни сеќавања во хипокампусот од околу 12-месечна возраст“, вели Турк-Браун.

Истражувачите Адам Рамсаран и Пол Френкланд напишаа во коментарот што ја придружуваше публикацијата дека „генијалноста на нивниот експериментален пристап не може да се потцени“.
Но, она што се случи со тие први спомени е сè уште мистерија. Можеби никогаш нема да бидат целосно консолидирани во долгорочно складирање или може да се присутни, но да станат недостапни.
Турк-Браун се приклонува кон втората хипотеза и спроведува нова студија за да утврди дали бебињата и малите деца ги препознаваат претходно видените слики.
Првичните резултати покажуваат дека сеќавањата можат да траат до три години пред да избледат. Турк-Браун е особено заинтригиран од можноста таквите фрагменти еден ден да се реактивираат подоцна во животот.