Сезоната на крлежи е во полн ек: Докторка советува како да се заштитите и што да направите ако сепак ве касне

Како да се спречи каснување и дали убод од заразен крлеж значи и развој на болест?

Крлежите се најактивни и најзаразни во пролетно-летната сезона, особено во мај и јуни.

Ако ве касне заразен крлеж, може да почувствувате симптоми како исип, чешање, црвенило, но и да не се појават никакви симптоми. Последица на нелекувана борелиоза е Лајмската болест — тешка инфективна болест која може да се развие по убод од крлеж.

За тоа како да се заштитиме и дали убод од заразен крлеж секогаш води до болест, за „RTS ординација“ зборуваше доц. д-р Милена Крстиќ, епидемиолог од Воено-медицинската академија (ВМА).

Според неа, секој трет крлеж во природа е заразен со бактеријата Borrelia burgdorferi. За да се избегне инфекција, важно е крлежот да се отстрани внимателно во рок од 24 часа по убодот и да се однесе на анализа во лабораторија.

Како да се заштитите од каснување од крлеж?

„Крлежите се најзаразни во мај и јуни. Се препорачува движење по бетонирани патеки, избегнување неискосени тревни површини и жбунести подрачја. Не се препорачува лежење или седење на трева. Може да налетате на легло на ларви и да стигнете до амбуланта со дваесет до триесет каснувања, што е сериозен ризик за инфекција со борелија,“ вели д-р Крстиќ.

Таа советува да се носи светла облека (за полесно забележување на крлежите), облека со долги ракави и долги панталони. Репеленти (средства против крлежи) се достапни во аптеките и штитат неколку часа. Се препорачуваат за возрасни и деца постари од две години.

„Многу е важно да ги третираме и домашните миленици против крлежи, бидејќи тие можат да ги пренесат на луѓето при игра или галење,“ додава докторката.

Како да знаеме дали сме каснати од крлеж?

„Симптомите се јавуваат како црвенило околу местото на убод, но тоа може и да изостане. Убодот е безболен и често незабележлив. Може да се појават и симптоми како покачена температура, главоболка, малаксаност, болки во зглобови и мускули, како и зголемени лимфни жлезди,“ вели д-р Крстиќ.

Во 20 – 30% од случаите, луѓето каснати од заразен крлеж немаат симптоми — што може да доведе до задоцнета дијагноза на Лајмска болест. Таа болест е сериозна и може да ги зафати кожата, срцето, нервниот систем и зглобовите.

Каде најчесто се закачуваат крлежите?

„Крлежот може да се прикачи на било кој дел од телото, но најчесто на екстремитетите, под пазуви, во препони. Кај децата треба да се внимава на влакнестиот дел од главата, зад ушите, околу папокот, па дури и во ушите,“ вели докторката.

Дали е опасно ако не го отстраниме крлежот на време?

Не секој убод значи и развој на болест. Ако се реагира навреме, може да се спречи појавата на Лајмска болест. Ако крлежот остане подолго од 24 часа, ризикот од инфекција значително расте.

„Крлежот се храни со крв 24 до 72 часа. Ако го отстраниме до 24 часа, избегнуваме инфекција. Кога се наситува, тој ја повраќа својата цревен содржина, во кој се наоѓа бактеријата борелија, и така ја пренесува на човекот или животното,“ објаснува Крстиќ.

Како правилно да се отстрани крлежот?

„Ако можете, обратете се на лекар. Но ако мора самостојно: користете стерилна пинцета, фатете го крлежот што поблиску до кожата и внимателно повлечете нагоре. Дезинфицирајте го местото со алкохол. Ако остане дел од крлежот во кожата, употребете стерилна игла за да го извадите,“ вели докторката.

Таа нагласува дека не смее да се користат хемиски средства како ацетон, бензин, масло или запалки. „Ако го изложиме на такви супстанци, крлежот може да го поврати својот инфективен содржина — што само ја зголемува веројатноста за инфекција,“ предупредува Крстиќ.

Дали секој крлеж е заразен со борелија?

„Во просек, секој трет крлеж е заразен. Ако сакате да го анализирате, ставете го во кутија со малку вода и однесете го во лабораторија. Доколку анализата покаже присуство на борелија, лекарот ќе препорача антибиотска терапија,“ заклучува доц. д-р Милена Крстиќ во разговорот за RTS Ординација.