Зошто дерматолозите не го сакаат сапунот
Сите сметаме дека сапунот е неопходен за капење, исто како и водата. Иако неговата употреба се подразбира, дерматолозите велат дека најчесто го избегнуваат и го користат само за миење на рацете.
Зошто дерматолозите не го сакаат сапунот?
Сапунот негативно влијае на нашата кожа од повеќе причини, предупредуваат дерматолозите.
Комбинацијата на масти или масла со натриум-хидроксид (во случај на класичен сапун) или калиум-хидроксид (за течен сапун) – многу е ефикасна во отстранувањето на нечистотиите, но истовремено и премногу агресивна, бидејќи предизвикува иритација и оштетување на липидите кои ја одржуваат кожата силна и хидрирана.
Истражување спроведено на здрави доброволци покажало дека миењето со сапун ја нарушува заштитната бариера на кожата. Колку повеќе пати сапунот бил нанесуван и миен, толку полош бил ефектот. Ова доведува до сува кожа, зголемена осетливост и повисок ризик од инфекции, истакнува авторот на студијата Дејвид Вегели, имунофармаколог и професор на Универзитетот Винчестер во Англија.
Студијата, исто така, покажала дека сапунот ја менува pH-вредноста на кожата. Ова се случува затоа што сапунот има понизок степен на киселост од кожата, а таа нерамнотежа го нарушува природниот pH баланс. Особено проблематичен може да биде ако не се исплакне темелно, што почесто се случува со тврдите сапуни отколку со течните.
Промената на pH нивото има домино-ефект, бидејќи pH е од суштинско значење за микробната одбрана на кожата. Дополнителен проблем е што хемикалиите од сапунот ги отстрануваат бактериите од нашата кожа. Иако ова можеби звучи позитивно, многу од тие бактерии се всушност клучни за здравјето на кожата.
Сапунот ја спречува кожата да се заштити самата
Многу сапуни содржат дополнителни хемикалии кои немаат никаква врска со чистењето, туку служат само за да создадат мирисна илузија на свежина. Овие мирисни состојки, иако пријатни, можат да предизвикаат иритации и алергиски реакции.

Со што да го замениме сапунот?
Наместо вообичаените сапуни, дерматолозите препорачуваат средства за чистење на кожата. Во споредба со агресивноста на сапунот, повеќето средства за чистење содржат поблаги состојки кои овозможуваат ефикасно, но нежно миење.
Овие средства за чистење имаат pH кој одговара на кожата и не ја отстрануваат нејзината заштитна бариера како што тоа го прави сапунот. Истражување од 2021 година, спроведено од германски дерматолози, открило дека честата употреба на средства за чистење соодветни за кожата не довела до оштетување на заштитната бариера.
Дури и со овие средства, важно е да се изберат вистинските и да се избегнува прекумерна употреба, предупредуваат дерматолозите. Некои формули имаат подобро pH од други, па затоа треба да се користат pH-неутрални средства за чистење на кожата.
Рацете се исклучок
Кога станува збор за рацете, дерматолозите велат дека тука не треба да се избегнува сапунот.
Со оглед на тоа што рацете постојано се во контакт со други луѓе, рачки во јавниот превоз, јавни тоалети и други нечисти површини, потребно е темелно миење за отстранување на микробите.
Рацете се поотпорни на сапун бидејќи кожата на нив е подебела и помалку склона кон сушење во споредба со останатите делови од телото.

Понекогаш доволна е само вода
Дерматолозите препорачуваат да се користат средства за чистење само кога сме видливо валкани, но не и секој ден. Во повеќето случаи, водата е сосема доволна. Природната пена што настанува при туширање ги отстранува повеќето бактерии од кожата.
Оваа препорака е во согласност со друга теза во хигиената – дека прекумерното чистење во последните децении довело до намалување на добрите бактерии на кожата, што резултирало со зголемен број алергии и инфекции.
Некои дерматолози сметаат дека сме станале „премногу чисти“, што го прави нашиот имунолошки систем помалку ефикасен во борбата против надворешните фактори. Одредени експерти дури предлагаат поретки туширања, со паузи од неколку дена во неделата.
Пена која се слева е доволна за чистење
Сепак, во овој став нема едногласност. Според други експерти, само луѓето со чувствителна кожа или склони кон егзема треба да размислуваат за прескокнување на секојдневното туширање.
Избегнувајте премногу топла вода
Најголем удар врз кожата, освен сапунот, е жешката вода. Дури и ако користите нежно средство за чистење или само вода, топлината може да ја оштети кожата. Долгите, 30-минутни жешки тушеви со пареа не треба да бидат секојдневна навика, бидејќи значително ја исушуваат кожата.
Жешката вода ги отстранува природните масла, ја намалува влажноста во кожата и може да предизвика воспаление и лупење.

После туширање, нахранете ја кожата
Жешкиот туш може да си го дозволиме повремено, како мал луксуз по навистина лош ден, на пример. Поприфатлива опција е да се ужива во топла вода само во последните 1-2 минути од туширањето, додека остатокот од времето водата да биде млака (36-37°C).
Без разлика дали користите сапун или средство за чистење, никогаш немојте да ги комбинирате со груби сунѓери или физички пилинзи. Единствените делови од телото што можат да поднесат пилинг се стапалата. Наместо тоа, доволно е да користите мека крпа за миење.
По туширањето, не треба да се триеме со груб пешкир – тоа ја оштетува кожата. Наместо тоа, подобро е нежно да се тапка или да се остави кожата да се исуши природно.
Особено бидете внимателни ако …
Постарите луѓе можат да бидат почувствителни на ефектите од прекумерното чистење, особено жените во менопауза, кај кои хормоналните промени дополнително ја сушат кожата.