Врвните спортисти често ги поместуваат границите на она што се смета за човечки возможно, но дури и нивните тела не можат да им пркосат на законите на природата, покажува ново истражување. Научниците откриле дека — без разлика на нивото на кондиција или интензитетот на тренинг — човечкото тело има јасен лимит и не може долгорочно да согорува калории со брзина поголема од 2,5 пати од базалниот метаболизам, пренесува „Science Alert“.
Метаболичкиот таван на издржливоста
Иако и претходните студии укажуваа на постоење на сличен „метаболички таван“, ова истражување, објавено во списанието „Current Biology“, се смета за најпрецизно досега. Користен е „златниот стандард“ за мерење на потрошувачката на калории, а анализата опфатила двојно повеќе спортисти отколку во претходните трудови.
Истражувањето било спроведено на 14 врвни, светски познати спортисти – меѓу нив маратонци, велосипедисти и триатлонци. Повеќето учесници биле на возраст од 30 до 44 години, а дел од нив биле и жени.
Како научниците ја измерија границата?
За прецизно да ја утврдат потрошувачката на енергија, научниците им дале на спортистите вода обогатена со посебни метаболички маркери. Подоцна, преку мерење на нивото на тие маркери во урината, било можно прецизно да се пресмета бројот на согорени калории за време на секој тренинг и натпревар.
Врз основа на овие податоци и деталните записи од нивните активности, истражувачите го предвиделе индивидуалниот максимален „метаболички опсег“ за секој спортист во период од 52 недели.
Резултатите покажале дека спортистите во просек ретко согорувале повеќе од 4.000 калории дневно, што е околу 2,4 пати повеќе од нивната базална метаболичка стапка.
Краткотрајни рекорди и долгорочна граница
Во пократки временски интервали, спортистите навистина можеле да ја надминат оваа граница. Највисокиот забележан „метаболички опсег“ бил седум пати поголем од базалниот метаболизам кај еден спортист кој трчал речиси 24 часа по Appalachian Trail. Неколку други ултрамаратонци исто така согорувале енергија со брзина повеќе од четири пати поголема од нормалната.
Сепак, кога овие екстремни избоји се разгледаат во рамки на цела година, станало јасно дека се краткотрајни. По околу 30 недели интензивен тренинг и натпреварување, телото достигнува плато и е многу малку веројатно да ја надмине просечната граница.
Само четворица спортисти во студијата успеале да го надминат предвидениот метаболички таван по 30 или повеќе недели, но и тие биле исклучок – нивниот метаболички опсег бил околу 2,7 пати поголем од базалната стапка.
Дали постои цврста граница?
„Спортистите во оваа студија не ја надминаа значително предложената метаболичка граница,“ заклучиле авторите.
Сепак, тие оставаат простор за исклучоци:
„Светските рекорди во ултраиздржливи трки сугерираат дека значително поголеми потрошувачки на енергија се можни во исклучителни случаи.“
Без директни мерења кај поголем број елитни спортисти, границите на човечката издржливост остануваат нејасни. Иако сè повеќе докази укажуваат дека постои цврст лимит, секогаш постои можност некој иден спортист да го побие тоа и повторно да ги помести границите на човечките можности.