Повеќе од десет земји го потпишаа првиот меѓународен договор за безбедност на вештачката интелигенција

Повеќе од десет земји, вклучувајќи ги САД, Велика Британија потпишаа историски договор за безбедноста на вештачката интелигенција, чија цел е да се осигура дека моделите со вештачка интелигенција се користат безбедно.

Овој значаен настан беше најавен денеска во Вилнус, Литванија, каде беше потпишан првиот меѓународен, правно обврзувачки договор за вештачка интелигенција со фокус на човековите права, демократијата и владеењето на правото. Договорот се нарекува „Рамковна конвенција на Советот на Европа за вештачка интелигенција и човекови права, демократија и владеење на правото“ и е резултат на четиригодишна иницијатива во која учествуваа бројни експерти.

Овој документ ја утврдува правната рамка за да се осигура дека системите за вештачка интелигенција се усогласени со основните вредности како што се човековите права, еднаквоста, приватноста и заштитата на податоците. На церемонијата во Вилнус, договорот беше отворен за потпишување и веќе е потпишан од Соединетите Американски Држави, Обединетото Кралство, Европската Унија, како и други земји, вклучувајќи ги Андора, Грузија, Исланд, Израел, Норвешка, Република Молдавија и Сан Марино.

Што носи договорот?

Договорот обезбедува клучни принципи кои ги регулираат активностите поврзани со животниот циклус на системите за вештачка интелигенција, меѓу кои достоинство, индивидуална автономија, транспарентност, одговорност, доверливост и безбедни иновации. Дополнително, ја нагласува потребата земјите-членки да спроведат проценки за да ги идентификуваат потенцијалните ризици што системите за вештачка интелигенција можат да ги претставуваат за човековите права, демократијата и владеењето на правото.

Доколку една од земјите потписнички открие ризици, таа е должна да преземе чекори за нивно ублажување, а договорот предвидува и забрана на штетните примени на вештачката интелигенција доколку се утврди дека претставуваат опасност.

Транспарентноста е уште еден клучен елемент на овој договор, кој предвидува дека во одредени ситуации на корисниците ќе им биде јасно посочено кога комуницираат со алгоритам, а не со човек. Исто така, договорот бара од државите да им овозможат на граѓаните да ги оспоруваат одлуките донесени преку или врз основа на системи за вештачка интелигенција, со задолжително обезбедување на релевантни информации за тоа како функционираат тие системи.

Работата на овој договор започна во 2019 година и опфати повеќе од 50 земји, со учество на експерти од различни области. Договорот ќе стапи на сила три до четири месеци откако ќе биде ратификуван од најмалку пет потписнички.

Овој договор претставува пресвртница во меѓународните напори да се обезбеди безбедна и одговорна примена на вештачката интелигенција, истовремено нагласувајќи дека таа е технолошки неутрална, овозможувајќи нејзина долгорочна важност.